Το 1927 στο Χόλιγουντ, ο λαμπερός και αυτάρεσκος Ζορζ Βαλεντίν, ένας από τους μεγαλύτερους αστέρες του βωβού κινηματογράφου, αρχίζει να συνειδητοποιεί πως η έλευση του ήχου θα σημάνει αναπόφευκτα το τέλος της καριέρας του. Την ίδια στιγμή, η Πέπι Μίλερ, μια χαριτωμένη όσο και φιλόδοξη στάρλετ, την οποία ο Βαλεντίν βοήθησε στα πρώτα της βήματα, θα αρπάξει την ευκαιρία να κάνει το όνειρο της πραγματικότητα, όταν, εντελώς αναπάντεχα, θα βρεθεί στο επίκεντρο της δημοσιότητας ως μία από τις πιο υποσχόμενες εκπροσώπους του ομιλούντος κινηματογράφου. Άραγε, πόσο εύκολο πλέον είναι να διατηρηθεί μια ειλικρινής σχέση ανάμεσά τους;... Η παραπάνω περιγραφή συνοψίζει ολόκληρη την πλοκή του φιλμ-έκπληξη του Hazanavicius, αποκαλύπτοντας συνάμα το πόσο ελάχιστη πρωτοτυπία διαθέτει. Είναι πολυάριθμες οι φορές που συναντήσαμε στην μεγάλη οθόνη τις δυσκολίες και τις συγκρούσεις μέσα σε ένα ζευγάρι δύο δημιουργικών ανθρώπων. Και σε κάποιες από αυτές, όπως το A Star is Born (1954) του George Cukor ή το σφόδρα αδικημένο New York, New York (1977) του Martin Scorsese, το θέμα εξερευνήθηκε πολύ πιο διεξοδικά και σε μεγαλύτερο βάθος. Ως εκ τούτου, όποιος μείνει σε επίπεδο πλοκής, πολύ απλά έχει χάσει την πραγματική ουσία του The Artist. Αυτή θα τη βρεις στη φόρμα του.
Με έναν τρόπο θαυμαστά απλό (μα καθόλου απλοϊκό), ο Hazanavicius μας υπενθυμίζει κάτι που ο σύγχρονος, παντογνώστης σινεφίλ μοιάζει να ξεχνάει επανειλημμένα. Τέχνη (ειδικότερα σινεμά) χωρίς φόρμα δεν υφίσταται. Χωρίς τη φορμαλιστική προσέγγιση που θα χωρέσει μέσα της την όποια θεματική ουσία, μένουμε με την πραγματική ζωή (που αν θέλουμε, βέβαια, βλέπουμε κι εκεί φόρμα και δημιουργό και πάμε να τον δοξάσουμε σε κάποιο ναό). Το συμπέρασμα μοιάζει πρωταρχικό: η φόρμα είναι ΚΑΙ αυτή ουσία. Και σαν τέτοια, ο άσημος μέχρι σήμερα Γάλλος σκηνοθέτης επιλέγει εκείνη του βωβού κινηματογράφου.
Δεν είναι μόνο η (σχεδόν) πλήρης απουσία ήχου, εδώ θα βρούμε τους απαραίτητους υπέρτιτλους, τις μούτες και τον υποκριτικό εκείνο τρόπο που παραπέμπει στις νόρμες του σινεμά στα πρώτα του βήματα. Κι όμως, εν έτη 2011, η παρακολούθηση του The Artist είναι αποκαλυπτικά φρέσκια, μια σκέτη απόλαυση. Η επιστροφή σε μια πρωτόλεια αθωότητα φαίνεται πως ήταν εξαιρετικά αναγκαία σε μια περίοδο ασύλληπτων ταχυτήτων. Με τον υπέροχό του (και παραγνωρισμένο) τίτλο του, ο Hazanavicius μας θυμίζει πως ο κινηματογράφος χρειάζεται την αυθεντική καλλιτεχνική ανησυχία. Αν αυτή απουσιάζει, οποιαδήποτε τεχνολογική καινοτομία (είτε ο ήχος είτε το 3D, είτε ό,τι άλλο θέλετε) είναι προορισμένη να μείνει στο κενό. Και κάτι τέτοιο θα ήταν καταδικαστικό για όσους θέλουν να συνεχίσουν να ονειρεύονται μέσα σε μια σκοτεινή αίθουσα, απλά γιατί δεν μπορούν πουθενά αλλού.
Αχιλλέας Παπακωνσταντής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου