ΟΙ ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΗΣ ΣΕΖΟΝ 2010 - 2011

1. THE TREE OF LIFE, του Terrence Malick

Ο Malick δεν σταματάει απλώς θέτοντας ερωτήματα περί του νοήματος της ύπαρξης αλλά προχωράει ένα βήμα παραπέρα, διακινδυνεύοντας τη θυμηδία και την ειρωνεία των αβασάνιστων κυνικών, με το να προσφέρει δυνητικές απαντήσεις. Ωσάν αυθεντικός φιλόσοφος καταθέτει μέσω άφατων εκφραστικών ποιητικών εικόνων την δική του κοσμοεικόνα, συνθέτει μαεστρικά την δική του οντολογία που ακριβώς επειδή είναι απολύτως προσωπική είναι φύσην αδύνατο να ταυτίζεται με κάποια άλλη. Από πότε όμως ο θαυμασμός απέναντι σε ένα καλλιτεχνικό δημιούργημα προϋποθέτει την πλήρη αποδοχή των θέσεων του; Ο Malick αναμετριέται με το άπειρο (ή το κενό) αξιοποιώντας στο επακρο την κινηματογραφική εκφραστική και δικαίως θωρακίζει την θέση του στο βάθρο των μεγάλων δημιουργών.

Γιώργος Μπουκάτσας

2. DES HOMMES ET DES DIEUX, του Xavier Beauvois

«Μένουμε ή φεύγουμε;» Ένα δίλλημα ζωτικής σημασίας σε καιρό πολέμου, μα που για τους εννέα Σιστερσιανιούς μοναχούς που βρέθηκαν ανάμεσα σε διασταυρούμενα πυρά στον εμφύλιο πόλεμο της Αλγερίας, το ερώτημα αποκτά φιλοσοφική διάσταση: καλούνται να αποφασίσουν, ενώπιον θέων και ανθρώπων αν, πιεσμένοι από τον κίνδυνο, θα φύγουν από το μοναστήρι τους, αφήνοντας το ποίμνιό τους έρμαιο των αδίστακτων φονταμενταλιστών, εγκαταλείποντας έναν ρημαγμένο τόπο κι έναν θεό που δεν τους αφορά. Πίστη (θρησκευτική ή μη), οι πνευματικοί άνθρωποι ως σύμβολα υπεράνω θρησκειών, ο φόβος μπροστά στο θάνατο. Ένα συνονθύλευμα ανθρώπινων ανησυχιών και πνευματικών αναζητήσεων, όχι πια ως άοριστα ερωτήματα, μα ως πιεστικά προβλήματα που απαιτούν άμεση επίλυση. Όλες οι συγκλονιστικές αντιφάσεις χαραγμένες στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών του Beauvois, και το μοτίβο από την Λίμνη των Κύκνων να τυλίγει ασφυκτικά το χώρο καθώς η -εσωτερική- ένταση κορυφώνεται. Ο κινηματογράφος μπορεί να μην αποτελεί θρησκευτική εμπειρία, γιατί δεν προϋποθέτει καμία πίστη. Μπορεί όμως, σε περιπτώσεις όπως αυτή, να μας μεταδώσει με τρόπο μοναδικό τη δύναμή της.

Μαριάννα Ράντου

3. BLACK SWAN, του Darren Aronofsky


Ο ιδιοφυής Αρονόφσκυ έχει αποδείξει ότι μπορεί να χρησιμοποιεί τα πιο απλά σχήματα για να φιλοσοφήσει πάνω στις βαθύτερες υπαρξιακές ανησυχίες του ατόμου ή να καθρεφτίσει με οξυδέρκεια συλλογικά συμπλέγματα. Στο Black Swan θα στραφεί στο, φαινομενικά, εκλεπτυσμένο τερέν του μπαλέτου. Η εμμονοληπτική μελέτη των κινήσεων, η σκληραγώγηση για το ιδανικό πουέντ, η ατελείωτη –σε βασανιστικό σημείο- εξάσκηση, όλα συναποτελούν το όχημα για να μελετήσει ο Αμερικανός σκηνοθέτης την ατέρμονη επιδίωξη της τελειότητας. Η οποία μπορεί να επέλθει μόνο μέσα από την αποδοχή, τον εναγκαλισμό, την ανα-γέννηση του Άλλου που κρύψαμε μέσα μας.

Αχιλλέας Παπακωνσταντής

4. THE AMERICAN, του Anton Corbijn

Κούρδισε τη μηχανή μέσα του αποφεύγοντας φιλίες και δουλεύοντας τη μέθοδο στην εντέλεια. Έμεινε μόνος, γιατί έτσι έμαθε. Ακολουθώντας το μονόδρομο, αυτό που ξέρει πλέον για τον εαυτό του, είναι πως "δεν είναι καλός με τις μηχανές", όπως ομολογεί ανάμεσα σε ελάχιστες κουβέντες. Μόνος εναντίον όλων, πάντοτε ξένος, πάντοτε μια μηχανή που δεν ταίριαξε με τις υπόλοιπες, σαν ένα πεισματικά διαφορετικό γρανάζι. Μέχρι που θα αποδεχτεί τη φύση του, από το ένα κοινό γνώρισμα: το θάνατο. Και επειδή προσπάθησε τόσο επίμονα να τον ξεγελάσει. εκείνος του επιτίθεται αδυσώπητα, γρήγορα, ύπουλα. Το μόνο που προλαβαίνει είναι να χτυπήσει το χέρι του στο τιμόνι - ανάθεμα μιας ζωής που τα έκανε όλα λάθος, αλλά πρόλαβε να ερωτευτεί.

Πάνος Τράγος

Ο σαμουράι του Αμερικάνου (με κεφαλαίο άλφα και έντονα γράμματα προς υπογράμμιση της μοναχικής διαφορετικότητάς του) έχει βαθύτερη ρωγμή στην πανοπλία του από τον κατά Melville συγγενή του. Και αυτό γιατί αναφέρεται στο εντός του, στην εσωτερική διαδρομή του που δεν προσπερνάει τις στάσεις αλλά σιωπηρά τις κουβαλά πάντα μαζί του. Εδώ πνέει ευρωπαϊκός αέρας που περικυκλώνει τον Αμερικάνο και του θυμίζει πως είναι ένας ξένος, πάντα ένας Άλλος. Ο Jack θα γευτεί την οικειότητα και θα αφήσει την καρδιά και το μυαλό
να ονειρευτούν μια τελευταία ευκαιρία λυτρωτικής απόδρασης, απεγκλωβισμού από το βάρος των όσων έμειναν (αλλά ποτέ δεν άφησε) πίσω και αποκλείουν το εδώ και τώρα. Η αποτυχία είναι δεδομένη. Η θλιμμένη συνειδητοποίησή της θα γεμίσει τα τελευταία, ασφυκτικά κοντινά κάδρα. Θα εκφραστεί μέσα από μία τόσο αυθόρμητη, γι’ αυτό και τόσο διαπεραστική χειρονομία. Και θα υπενθυμίσει πως η ζωή (που επιλέγεις), ό,τι φέρει, στο ζητά.

Αχιλλέας Παπακωνσταντής

5. THE TURIN HORSE, του Bela Tarr


Η εμπειρία της προβολής της τελευταίας ταινίας του Ούγγρου ποιητή της εικόνας είναι αδύνατο να περιγραφεί με λέξεις. Το συλλογικό συναπάντημα με τον δια ζώσης μηδενισμό δεν είναι κάτι που μπορεί να λησμονηθεί εύκολα. Διαβάζεις χρόνια ολόκληρα για αυτόν, αποστηθίζεις τον Νίτσε, μελαγχολείς στο μέγιστο βαθμό με κάθε ευκαιρία λες και το προσωπικό σου δράμα σημαδεύει την Ιστορία και νομίζει πως τα ξέρεις όλα. Κι έρχεται ο Tarr, με την απίστευτης διεισδυτικότητας μοντέρνα κινηματογράφησή του, να σου δείξει τι σημαίνει να νιώθεις πραγματικά την απόγνωση. Την απελπισία της αργής και βασανιστικής επικράτησης του θανάτου. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι ο φόβος θα με αφήσει να επισκεπτώ πάλι το Άλογο του Τορίνο. Θα φέρω όμως μέχρι τέλους το σημάδι του...

Αχιλλέας Παπακωνσταντής

6. NEVER LET ME GO, του Mark Romanek


Tο «Never Let Me Go» είναι η ιστορία ενός κοριτσιού που δεν τόλμησε να εξομολογηθεί τα συναισθήματά του στο αγόρι που αγαπά. Περισσότερο όμως είναι η ιστορία τριών παιδιών που ζουν εγκλωβισμένα σ' ένα κόσμο χωρίς επιλογή. Μα πιο πολύ κι από αυτό, είναι η ιστορία ενός κόσμου ολόκληρου που δεν τόλμησε να εξομολογηθεί στα παιδιά του πως έχουν γεννηθεί χωρίς επιλογή. Τρία παιδιά που ξέρουν πως το μέλλον τους είναι προδιαγεγραμμένο, μα που δεν γνωρίζουν το γιατί. Δεν τους έχουν μάθει να ζητούν απαντήσεις, κι αυτά δεν έχουν μάθει να τις αναζητούν -έχουν μάθει να τις αποδέχονται. Κι αυτή η αποδοχή της ματαιότητας ειναι που τους καθιστά τραγικούς. Μια αβάσταχτα βρετανική sci fi ταινία εποχής, με καταπιεσμένα συναισθήματα να ξεχειλίζουν σε ασφυκτικά οικοτροφεία, που απεριγράφει ενοχλητικές αλήθειες με απατηλή απλότητα. Κι αν δεν δακρύσατε παρακολουθώντας τα άδεια βλέμματα και τα θλιμμένα, πειθήνια χαμόγελα στα πρόσωπα των εξαιτετικών πρωταγωνιστών Carey Mulligan, Keira Knightley και Andrew Garfield, η ανάμνηση των παιδιών του Hailsham θα σας συνοδεύει για μέρες μετά, σαν πνιγμένος λυγμός που δεν του επιτρέπεται να εκδηλωθεί.

Μαριάννα Ράντου

7. CARLOS, του Olivier Assayas


Με σπανίζουσα αφηγηματική δεξιοτεχνία, o Assayas οργανώνει άψογα το υλικό του καταγράφοντας την πορεία του διαβόητου τρομοκράτη Carlos σε μια περίοδο είκοσι περίπου χρόνων. Με βλέμμα διεισδυτικά παρατηρητικό, αφήνει στην άκρη προφανείς κρίσεις και μανιχαϊστικές απλουστεύσεις εμφαίνοντας τόσο στην ακριβή αναπαράσταση των γεγονότων, όσο στην αποτύπωση του ιδεολογικοπολιτικού πλαισίου της περιόδου. Είναι τόσο μεγάλος ο πλούτος του υλικού που ασφαλή συμπεράσματα από αυτή την παλλόμενη συνουσία πολιτικών συμφερόντων και διαστρεβλωμένου ιδεαλισμού είναι δύσκολο έως αδύνατο να προκύψουν. Ο Assayas αρκείται ευφυέστατα στην διακριτική υπογράμμιση των αντιφάσεων μιας αμφιλεγόμενης προσωπικότητας που εν μέρει εν αγνοία της κατάντησε υποχείριο των φορέων ισχύος που αντιπαλευόταν. Ένα θαυμαστό κινηματογραφικό επίτευγμα που αξίζει να ειδωθεί στην πλήρη του εκδοχή (αυτήν των 333 λεπτών που κακώς χαρακτηρίζεται ως τηλεοπτική).

Γιώργος Μπουκάτσας

8. FILM SOCIALISME, του Jean-Luc Godard

Μία συμφωνία σε τρεις κινήσεις. Ή, ακριβέστερα, μία συμφωνία σε δύο κινήσεις και μία ενδιάμεση στάση. Στο επίκεντρο του Film Socialisme βρίσκεται η Ευρώπη. Ταλαιπωρημένη, τραυματισμένη, ξένη μέσα στον ίδιο της τον τόπο και χαμένη μέσα σε μια Ιστορία που μοιάζει πια μακρινό παραμύθι. Ακόμα κι αν το έργο εξακολουθεί να παίζεται πάνω στη σκηνή, όσοι ευλογήθηκαν (από καθαρή τύχη) να βρίσκονται εκτός, το περιτριγυρίζουν σαν τουρίστες με κάμερα και φωτογραφική μηχανή. Ας κοιτάξουμε στην Ιστορία, στο δρόμο, στα σπίτια, στα γραφεία, στο σινεμά, στη ζωγραφική, στην ποίηση, στη μουσική. Το σαρκαστικό κλείσιμο της ταινίας με την ...πρωτότυπη χρήση του γνωστού μηνύματος του FBI περί πνευματικών δικαιωμάτων μας διαμηνύει πως, ό,τι κι αν αναγράφεται στο νόμο, στα προϊόντα της διάνοιας δεν υπάρχει ιδιοκτησία - μόνο ευθύνη.

Αχιλλέας Παπακωνσταντής

9. ANOTHER YEAR, του Mike Leigh



Ο Τομ και η Τζέρυ είναι ο πυρήνας γύρω από τον οποίο περιστρέφεται μια σειρά από μοναχικούς ανθρώπους, δορυφόροι σε αγωνιώδη αναζήτηση σταθερότητας. Έστω κι αν τελικά την παρέχουν κι αυτοί με τον τρόπο τους σε εκείνους που εκ πρώτης όψεως στέκουν αυτάρκεις. Ο Leigh γνωρίζει όσο κανένας το πολυσύνθετο δούναι και λαβείν από το οποίο συντίθενται οι ανθρώπινες σχέσεις. Εικονογραφεί τη θλίψη και τη μιζέρια της χαμένης ζωής, των φρούδων υποσχέσεων, του κάθε another year που περνά σα καθρέφτης των όσων προηγήθηκαν και εκείνων που έπονται. Και το πράττει με περίσσευμα θέρμης και αγάπης προς τους συνάνθρωπους/ήρωές του. Το λεπτών αποχρώσεων σύμπαν του είναι σύνθετο και απρόβλεπτο, όπως η ζωή. Για το μόνο που μπορείς να είσαι σίγουρος είναι ότι, βγαίνοντας από την αίθουσα, νιώθεις καλύτερος άνθρωπος.

Αχιλλέας Παπακωνσταντής

10. IO SONO L' AMORE, του Luca Guadagnino


Πλησιάζοντας την εικαστική αίγλη των μεγάλων του ιταλικού σινεμά (Βισκόντι, Αντονιόνι, Μπερτολούτσι), η ταινία έκπληξη του Guadagnino χρησιμοποιεί εύληπτα σχήματα για να δώσει μια ιστορία πάνω στο ασύμβατο έρωτα και σύγχρονου καπιταλισμού. Η ανεξέλεκτη και απρόβλεπτη ορμή του πρώτου δεν μπορεί παρά να αντίκειται στην ψυχρή υπολογιστική που απαιτεί ο δεύτερος· οποιαδήποτε προσωρινή σύμπλευση των δύο δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε σύγκρουση με λύση είτε τον θάνατο (o αναπόδραστα συμβολικός θάνατος του γιου που αποτελούσε γέφυρα των δύο αταίριαστων πόλων) είτε την πλήρη ρήξη που πραγματοποιεί η ηρωίδα στην έξοχη τελική σκηνή της ταινίας.

Γιώργος Μπουκάτσας


Η λίστα περιλαμβάνει τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα της ψηφοφορίας των συντακτών του blog για τις ταινίες που κυκλοφόρησαν στις ελληνικές αίθουσες από 26/08/2010 μέχρι 18/08/2011

Αναλυτικά οι επιλογές:


Γιώργος Μπουκάτσας

1. The Turin Horse
2. Τhe Tree of Life
3. Another Year
4. Carlos
5. NEDS
6. True Grit
7. Bright Star
8. Rango
9. Io Sono L' Amore
10. Μαχαιροβγάλτης
11. Des Hommes et des Dieux
12. You Will Meet A Tall Dark Stranger
13. Inception
14. Biutiful
15. Hanna


Αχιλλέας Παπακωνσταντής

1. The Turin Horse
2. The Tree of Life
3. Black Swan
4. Des Hommes et des Dieux
5. The American
6. Film Socialisme
7. Carlos
8. Bright Star
9. Another Year
10. How I Ended Last Summer
11. Somewhere
12. True Grit
13. Ovsyanki
14. You Will Meet A Tall Dark Stranger
15. La Tournee


Μαριάννα Ράντου

1. Des Hommes et des Dieux
2. Blue Valentine
3. Never Let Me Go
4. Io Sono L' Amore
5. Somewhere
6. Black Swan
7. The American
8. L' Illussioniste
9. Incendies
10. La Tournee
11. Pina
12. Animal Kingdom
13. Scott Pilgrim vs The World
14. Inception
15. The King's Speech


Πάνος Τράγος

1. The Tree of Life
2. The American
3. Inception
4. Black Swan
5. Film Socialisme
6. Μαχαιροβγάλτης
7. Never Let Me Go
8. Insidious
9. Essential Killing
10. Route Irish
11. Des Hommes et des Dieux
12. You Will Meet A Tall Dark Stranger
13. True Grit
14. The Fighter
15. How I Ended Last Summer

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑΣ

1. BLACK SWAN του Darren Aronofsky .................67 βαθμοί


2. THE AMERICAN του Anton Corbijn ..................53 βαθμοί



3. INCEPTION του Christopher Nolan .................37 βαθμοί



4. THE TURIN HORSE του Bela Tarr ...................36 βαθμοί



5. THE TREE OF LIFE του Terrence Malick ............35 βαθμοί



6. ANOTHER YEAR του Mike Leigh .....................31 βαθμοί



7. TRUE GRIT των Joel & Ethan Coen .................21 βαθμοί



8. INCENDIES του Dennis Villeneuve .................20 βαθμοί


9. CARLOS του Olivier Assayas ......................17 βαθμοί


10. UNCLE BOONMEE WHO CAN RECALL HIS PAST LIVES ... 12 βαθμοί

Προσμετρήθηκαν συνολικά 34 ψήφοι, ενώ ψηφίστηκαν 50 διαφορετικές ταινίες.

Περισσότερες παρουσίες σημείωσε ο μεγάλος νικητής, Black Swan, αφού ψηφίστηκε 19 φορές. Ακολουθεί το The American με 14, τα Inception και Another Year με 11, ενώ από 8 φορές εμφανίστηκαν τα The Turin Horse και The Tree of Life.

Περισσότερες πρωτιές κατέκτησε ο Bela Tarr, έξι συνολικά. Από πέντε φορές ψηφίστηκαν πρώτα τα Black Swan και The Tree of Life, ενώ τέσσερις πρώτες θέσεις κέρδισαν τα The American και Inception.

Για πολύ λίγο εκτός δεκάδας έμειναν τα Des Hommes et des Dieux του Xavier Beauvois (11 βαθμοί) και The Social Network του David Fincher (10 βαθμοί).

Ευχαριστούμε όλους για τη μεγάλη συμμετοχή και, πραγματικά, τα αποτελέσματα μας κάνουν πολύ περήφανους που σας έχουμε επισκέπτες στο blog.

ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΣΕΖΟΝ 2010 - 2011

Ο κανόνας είναι πολύ απλός. Ψηφίστε με αξιολογική σειρά τις πέντε καλύτερες, κατά τη γνώμη σας, ταινίες που κυκλοφόρησαν στις ελληνικές αίθουσες από τον Αύγουστο του 2010 έως τον Αύγουστο του 2011 (εβδομάδα εκκινήσης η 26η Αυγούστου 2010). Σχόλια κι αναλύσεις είναι άκρως καλοδεχούμενα.

Υ.Γ. Για όποιον έχει την οποιαδήποτε απορία για το ποιες ταινίες κυκλοφόρησαν στη σεζόν που πέρασε, μπορεί να ρωτήσει είτε μέσω σχολίων είτε μέσω mail οπότε και να του στείλω αναλυτικά όλες τις ταινίες της σεζόν.

BLITZ (2011), του Elliott Lester

Μια σειρά δολοφονιών ταράζει το νοτιοανατολικό Λονδίνο πίσω από τα ταμπλόιντ. Τα θύματα, πάντοτε αστυνομικοί, αυξάνονται συνεχώς. Ένας αδιάφθορος και επίμονος μπάτσος παλιάς κοπής και απαρχαιωμένων μεθόδων αναλαμβάνει να ανακαλύψει την ταυτότητα του κατά συρροή δολοφόνου. Παρότι εκ διαμέτρου αντίθετων μεθόδων με τον προϊστάμενό του, που δρα σύμφωνα με τους κανόνες, οι δυο αστυνομικοί θα πρέπει να συνεργαστούν για την εξιχνίαση των εγκλημάτων.

Το χαρμάνι της πιο όμορφης κινηματογραφικής έκπληξης των τελευταίων ημερών (αφού το διαμάντι που κρύβεται πίσω από τον τίτλο “The Veteran” δε θα κυκλοφορήσει τελικά αυτήν την εβδομάδα στις αίθουσες) δεν ψάχνει ανάμεσα σε καθαρόαιμους οπαδούς το κοινό του. Και, πιστέψτε μας, θα μπορούσε. Οπαδοί του Τζέισον Στέιδαμ υπάρχουν πολλοί, το ίδιο και των γαλλικών flic movies της δεκαετίας του 70, της αμερικανικής αστυνομικής περιπέτειας, του βρετανικού ρεαλισμού, των buddy movies, και όλοι θα βρουν κάτι να λατρέψουν. Ωστόσο το Blitz είναι εξαιρετικά σοβαρό: Γραμμένο πάνω σε κανόνες έτοιμους για να καταπατήσει ο πολύς Τζέισον Στέιδαμ, το αγγλικό φιλμ ενός Βρετανού βιντεοκλιπά που ζει στο Λος Άντζελες είναι γυρισμένο με αξιοθαύμαστη υπομονή, περιστρέφοντας τη μέθοδο και την ίντριγκα αντί της αμφιβολίας και του μυστηρίου, γύρω από μία τριάδα χαρακτήρων μελετημένων στην εντέλεια, σε ιδανικό μάλιστα κάστινγκ: ο Άγγλος νταής που όμως έχει τη σπίθα της ερμηνευτικής ποιότητας ενός Ίστγουντ από τα παλιά, ο Ιρλανδός μπαλαντέρ Πάντι Κόνσινταϊν που απογειώνει ακόμα και ένα μέτριο ρόλο, ο μεθοδικός -επίσης Ιρλανδός- ηθοποιός που παραδίδει έναν εφιαλτικό ψυχασθενή δολοφόνο πίσω από ένα νεανικό σώμα και μια χαλασμένη μόστρα.

Κι αν η επίκληση στο χιούμορ είναι ένα πολύ καλό όπλο για να καυτηριάσει κανείς τις μεθόδους, τις ταξικές διαφορές, την υπερβολή του Τύπου, άλλο τόσο είναι και μια μετρημένη αστυνομική περιπέτεια που άλλοτε σιγοβράζει κι άλλοτε εκρήγνυται, όπως ακριβώς και το αγρίμι της πόλης που κρατάει τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Γιατί, μπορεί να υπάρχει η συνταγή για ένα φιλμ που είναι γραμμένο πάνω στις νόρμες του παρελθόντος για το είδος, εύκολα όμως κάποιο λάθος στη δοσολογία μπορεί να χαλάσει το μείγμα. Κι όμως εδώ, ακόμη και τα κλισέ που ανακατεύονται με τη δράση και την αστυνομική μεθοδολογία, λειτουργούν σε μία ευχάριστη κινηματογραφική απόπειρα αναγέννησης ενός κράματος “Serpico” και “Jimmy -Ο Άνθρωπος από τη Γαλλία- Doyle”, που θα ανταμείψει με το παραπάνω.

Πάνος Τράγος

ALL GOOD THINGS (2010), του Andrew Jarecki

Βοηθούμενος από τα αλληλοσυνδεόμενα, πραγματικά εγκληματικά περιστατικά που έλαβαν χώρα στην Αμερική σε διάστημα είκοσι και βάλε χρόνων, ο Jarecki επιδιώκει να φτιάξει ένα μοντερνιστικό θρίλερ αφηγηματικής ανατροπής. Η λογοτεχνικής ευαισθησίας και δημοσιογραφικής εμπνεύσεως αλλαγή πλεύσης που επιχειρείται στο δεύτερο μισό πλασάρεται υπερβολικά άγαρμπα με το τελικό αποτέλεσμα να μοιάζει με άστοχη παράταξη δύο διαφορετικών φιλμ. Ο σκηνοθέτης του Capturing the Friedmans βρίσκεται σε γνώριμα θεματικά μονοπάτια, αλλά τα μυστικά της μυθοπλασίας μοιάζουν ξένα με την τεχνική του. Ryan Gosling και Kirsten Dunst δίνουν δυνατές ερμηνείες, καταδικασμένες όμως από τη συνολική μετριότητα του φιλμ.

Αχιλλέας Παπακωνσταντής

127 HOURS (2010), του Danny Boyle

Η αισθητική του Danny Boyle είναι πολύ μακριά από τις δικές μου προτιμήσεις κι αδυναμίες, για κάποιο λόγο όμως - πιθανότατα λόγω της ίδιας της ιστορίας - πίστεψα πως στις 127 Ώρες θα συναντούσα κάτι διαφορετικό. Στους τίτλους αρχής, οι προσδοκίες μου διαψεύστηκαν: οι επιτηδευμένες γωνίες λήψης, το μοντάζ - φόρος τιμής στο MTV, η δήθεν υπερσκηνοθεσία, ήταν όλα εκεί. Δυστυχώς, τίποτα δεν άλλαξε στην πορεία και ο Boyle παρέμεινε μέχρι τέλους ο "ενοχλητικός" της ταινίας. Που κατά τ'άλλα έχει να επιδείξει μια αξιοθαύμαστη ιστορία επιβίωσης, έναν εκπληκτικό James Franco στον πρωταγωνιστικό ρόλο και το αχανές, ξηρό περιβάλλον της Utah να στέκει ως ο πιο σκληρός τιμωρός της ύβρεως. Σκέφτομαι πως ένας πιο προβληματισμένος σκηνοθέτης θα έχτιζε ένα κλειστοφοβικό υπαρξιακό δράμα, μια περισυλλογή πάνω στην ανθρώπινη μοναξιά, μια σύγχρονη μεταφορά της θεϊκής τιμωρίας για την υπέρβαση των ανθρώπινων ορίων, όπως τη δίδαξαν οι αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς. Κι αναρωτιέμαι πώς κάποιοι έχουν πειστεί από την τελείως επιδερμική σκέψη του Boyle και τι σκεφτόταν εκείνος όταν αποφάσιζε να σκηνοθετήσει την αληθινή ιστορία του Aron Ralston σαν το sequel του Slumdog Millionaire. Ακόμα κι έτσι, όμως, πρόκειται μάλλον για την καλύτερη ταινία του - για λόγους που δεν ευθύνεται αυτός.

Αχιλλέας Παπακωνσταντής

ANIMAL KINGDOM (2010), του David Michod

Στο βασίλειο της ζούγκλας, ο άνθρωπος όχι απλά είναι μέλος αλλά κατέχει μια θέση περίοπτη. Γιατί πέρα από κάθε ένστικτο και κάθε κίνηση αυθόρμητης φύσης, κρύβεται η διανοητική επιλογή. Και αυτός ο κυκεώνας βίας, ο θανατερός κύκλος που ολοένα σφίγγει, είναι πιο αποπνικτικός ακριβώς επειδή τον διαλέξαμε. Με μια δεξιοτεχνία που δε βαραίνει τον ρεαλισμό του και μια αφηγηματική ωριμότητα που εκπλήσσει, ο David Michod μας συστήνεται ως το next big thing του κινηματογράφου της Αυστραλίας - και όχι μόνο. Κι ας επέρχεται μια αναπόφευκτη σεναριακή κοιλιά μετά την πρώτη ώρα, κι ας μένουν αδικαιολόγητες κάποιες αποφάσεις βασικών χαρακτήρων. Δεν απαιτείς από κάποιον να συναγωνιστεί με το ντεμπούτο του κιόλας το Goodfellas, ειδικά όταν σε αναγκάζει να ελπίζεις κάτι τέτοιο για το μέλλον.

Αχιλλέας Παπακωνσταντής

KAWASAKIHO RUZE (2009), του Jan Hrebejk

Το προτελευταίο φιλμ του υπερπαραγωγικού Jan Hrebejk είναι ένα πολύ καλό μάθημα για το πώς ένα δυνατό σενάριο, πολιτικής σκέψης και υπαρξιακών διλημμάτων, μπορεί να μετατραπεί σε μια υποτονική και, δυστυχώς, βαρετή ταινία. Ελάχιστα πράγματα μπορεί να είναι πιο προκλητικά κι ενδιαφέροντα στο σινεμά (και σε κάθε τέχνη) από την κατάδειξη του τρόπου και των μεθόδων με τον οποίο η Ιστορία συγκρούεται και, συχνότερα, σαρώνει την προσωπική μας ιστορία. Με παντελή όμως έλλειψη αφηγηματικού ρυθμού και μια εξόφθαλμη αβεβαιότητα για το χειρισμό του υλικού του, ο Hrebejk σφηνώνει μία οικογενειακή σαπουνόπερα σε ένα πολιτικό φιλμ έρευνας και αποτυγχάνει θριαμβευτικά.

Αχιλλέας Παπακωνσταντής

THE WAY BACK (2010), του Peter Weir

Εφτά ολόκληρα χρόνια περιμέναμε τη νέα ταινία του Peter Weir και, μετά την προβολή του The Way Back, ομολογώ πως καλύτερα να περιμέναμε περισσότερα. Να δεχτώ πως αυτό που ενδιέφερε τον, ούτως ή άλλως, σπουδαίο Αυστραλό σκηνοθέτη ήταν μια ιστορία επιβίωσης, τα όρια της ανθρώπινης δύναμης και αποφασιστικότητας, η διαπίστωση του πόσο «μικροί» τελικά είμαστε σε έναν πλανήτη γεμάτο αχανή τοπία με τη φύση να δηλώνει με κάθε τρόπο την κυριαρχία της. Και πως η ένταξη σε συγκεκριμένα ιστορικά γεγονότα εξυπηρετεί τη συναισθηματική και διανοητική μέθεξη του θεατή, υπαγορευμένη άλλωστε από τα, ομολογουμένως εντυπωσιακά, αληθινά περιστατικά στα οποία στηρίχτηκε. Όμως, πρώτα έρχεται η πολιτική ενόχληση: κανείς δεν αμφισβητεί το πραγματικό πρόσωπο του σταλινικού καθεστώτος, αλλά η νηπιακή πολιτική κρίση της ταινίας απλώς επιτείνει τη σύγχυση ανάμεσα σε σταλινισμό και κομμουνισμό, με μια σειρά από προπαγανδιστικές σκηνές γελοίας εφευρετικότητας. Δυστυχώς, όμως, ακολουθεί μία απείρως σημαντικότερη απογοήτευση. Λείπει το ανθρώπινο δράμα, λείπει η οποιαδήποτε στοχαστική διάθεση, οι χαρακτήρες μοιάζουν μονοδιάστατοι χωρίς την παραμικρή εσωτερική πάλη (όπως θα περίμενε κανείς με το Γολγοθά που πέρασαν) και οι εύκολοι συναισθηματισμοί δίνουν και παίρνουν σε σκηνές κι ατάκες. Κρίμα.

Υ.Γ. Παρακολουθώντας συνεντεύξεις του Weir για την ταινία ήρθε το τελικό χτύπημα. Είμαι σίγουρος πως επί Μακάρθυ ο τύπος θα κάρφωνε στεγνά και τον Καζάν… Ξανά κρίμα.

Αχιλλέας Παπακωνσταντής

STONE (2010), του John Curran

Με τα We Don’t Live Here Anymore και The Painted Veil, ο John Curran κέρδισε εύκολα μια θέση στην κατηγορία των σκηνοθετών που σε γοητεύουν με έναν ιδιόρρυθμο τρόπο και σε κάνουν να περιμένεις το επόμενό τους βήμα. Δυστυχώς, το Stone μοιάζει λίγο στην αναμέτρησή του με τις προσδοκίες μου – και όχι μόνο. De Niro και Norton βάζουν τον αυτόματο πιλότο, αρκετός για να τους κρατήσει στο ύψος τους αλλά αφόρητος όταν γνωρίζεις το που μπορούν να φτάσουν ηθοποιοί τέτοιας κλάσης, το ίδιο κάνει και ο Curran που αυτή τη φορά η συγκρατημένη, βουβή του σκηνοθεσία απλά καταλήγει υποτονική και αδιάφορη. Υπάρχει αναμφισβήτητα ένα ενδιαφέρον πίσω από ένα βραδυφλεγές θρίλερ που εστιάζει στους διαλόγους, αλλά το αφελές θρησκευτικό πέπλο που πλανάται στην ιστορία υποβιβάζει το φιλμ και το καταδικάζει στη λήθη. Το μόνο που μένει είναι η Milla Jovovich (κι αυτό τα λέει όλα αν σκεφτεί κανείς τα άλλα ονόματα του cast…) και το μυστηριωδώς γοητευτικό πρώτο τετράλεπτο, θαρρείς από μόνο του μια αξιοθαύμαστη μικρού μήκους ταινία.

Αχιλλέας Παπακωνσταντής

CASINO JACK (2010), του George Hickenlooper

“Στη ζωή αυτή είσαι ηγέτης ή σκλάβος”. Ζωή στα άκρα. Φυσιολογικό να συγχυστεί η αντίληψη ενός υπερλομπίστα στην πιο ανήθικη αυτοκρατορία της Δύσης, αυτήν που προέδρευε ο Τζορτζ Μπους Τζούνιορ. Τα άκρα που στραβώνουν τα υπεροπτικά του μάτια ώστε να αντιλαμβάνεται τη μετριότητα ως κανόνα. Στα σχολεία, στα όνειρα, στην οικογένεια, όπως ο ίδιος προσπαθεί να πείσει τον εαυτό του ενώπιον του (alter;) ego του που ετοιμάζεται να φτύσει στον καθρέφτη, αφού έχει καθαρίσει την αναπνοή του και βουρτσίσει τα δόντια του.

Αν δεν ξέρετε τι είναι λομπίστας, μη σκάτε, έτσι κι αλλιώς τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει. Οι ίδιοι πελάτες θα ακριβοπληρώνουν τις υπηρεσίες της πραγματικής εξουσίας για να βγάζουν δισεκατομμύρια που ποτέ δεν είναι αρκετά (γλιτώνοντας από την παρανομία της αμεσότητας με πολιτικά πρόσωπα). Σκληρές μπίζνες δηλαδή που πατάνε σε πτώματα και πληρώνουν αμαρτίες σε πολυτελείς σουίτες φυλακών, μία μέσα-δύο έξω επί 3μιση συναπτά έτη. Ή και καριέρα με πλούσιο βιογραφικό εκτός συνόρων. Ποιος μίλησε για Siemens;

Μια τέτοια ιστορία μπορεί να γίνει αρχιδάτο ντοκιμαντέρ, σκληρό πολιτικό δράμα ή φλου σάτιρα. Κι επειδή ντοκιμαντέρ έγινε και μάλιστα έκανε χαλασμό το 2010, όσο ο Σπέισι ετοιμαζόταν να οργιάσει σε άλλη μια αβανταδόρικη ερμηνεία (με το ελαφρυντικό μιας καλής επιλογής), αλλά και ο κύριος Χικενλούπερ (αν και κάπου έχω ακούσει πως είναι ασέβεια να αποκαλούμε “κύριο” κάποιον που έχει φύγει από τη ζωή) δεν είναι Σκορσέζε για να μπορεί να αποτυπώσει τις δαιδαλώδεις σχέσεις του υποκόσμου του χαρτογιακά, αυτό που μένει για την αληθινή ιστορία του Εβραίου ρεπουμπλικάνου λομπίστα είναι μια φρενήρης κωμωδία, δώρο για την αποφυλάκισή του που συνέπεσε με την έξοδο της ταινίας στις αίθουσες.

Μια ταινία δηλαδή που, ενώ πετυχαίνει στα ρυθμικά της αστεία να διασκεδάσει με ένα (μεγάλο) μάτσο αντιπαθητικών χαρακτήρων που χαντακώνονται διαδοχικά μέχρι τη μεγάλη κι απολαυστικά συθέμελη πτώση (και φυσικά μετατρέπονται σε καρικατούρες της κουτοπονηριάς και της βλαχοχλίδας), καταφέρνει να αστοχήσει στο μεγάλο στόχο που θα έπρεπε να έχει, έστω και στο φόντο μιας επίθεσης στο καπιταλιστικό σύστημα, κρατώντας για το φινάλε το μεγάλο, πανανθρώπινο και απείρως πιο σημαντικό μήνυμα: το -ξέρετε τι- κύριοι, σέρνει καράβι, σέρνει στόλο, σέρνει αυτοκρατορίες αχόρταγες και αδηφάγες που πέφτουν σαν κάστρο στην άμμο μπροστά στο θιγμένο γυναικείο εγωισμό.

Πάνος Τράγος