Αν υπάρχει ένα σταθερό μοτίβο που διατρέχει την κινηματογραφική παραγωγή της φετινής σεζόν, δεν είναι άλλο από τη συνάντηση μύθου (σινεμά) και πραγματικότητας (ιστορική αλήθεια). Ο προβληματισμός αυτός έχει λάβει πολλές διαφορετικές μορφές: άλλοτε ως ύμνος στη δυνατότητα της μυθοπλασίας να διορθώνει ιστορικά σφάλματα (Django Unchained), άλλοτε ως μετα-φιλμικός στοχασμός πάνω σε ένα απίθανο μα αληθινό περιστατικό συνεργασίας ανάμεσα στην μυθοπαραγωγό βιομηχανία και την πολιτική ηγεσία (Argo), και, τέλος, ως καταγραφή της αιώνιας ανάγκης μας για μύθους, ακόμα κι αν γνωρίζουμε καλά το ψέμα τους (The Master). Εγγύτερα στην τελευταία οπτική βρίσκεται και το καινούριο πόνημα του Ang Lee, ενός σκηνοθέτη τόσο ξεχωριστού ώστε να συνιστά μοναδική περίπτωση στη σύγχρονη κινηματογραφική ιστορία. Από την μεταφορά του μυθιστορήματος της Jane Austen και τη διεισδυτική ματιά στην παρακμιακή ανία των αμερικανικών προαστίων, έως ένα επικολυρικό ποίημα πολεμικών τεχνών, την αποδόμηση του γουέστερν κι ένα οξύ σχόλιο για την κυριαρχία της ατομικής ιδεολογίας πάνω στο συναίσθημα, ο Ταϊβανέζος αποδεικνύει είκοσι χρόνια τώρα την απίστευτη άνεση με την οποία κινείται ανάμεσα στα είδη και τα θέματα. Επίτευγμα μοναδικό, ειδικά αν ληφθεί υπόψη η επιτυχία με την οποία προσεγγίζει κάθε φορά την ανθρώπινη αλήθεια πίσω από τις όποιες σεναριακές ιδέες. Και το καταφέρνει ξανά, αυτή τη φορά δίνοντας ζωή στις σελίδες ενός μυθιστορήματος που θεωρούταν από γεννησιμιού του απόλυτα αντι-κινηματογραφικό.
Το Life of Pi ακολουθεί ένα πολύ απλό κι άκρως
αποτελεσματικό σχέδιο. Επί δύο ώρες ξεδιπλώνει μπροστά στα έκθαμβα μάτια μας μια
περιπέτεια φαντασμαγορική. Ένας κόσμος χρωματιστός και λαμπερός αποκτά σάρκα κι
οστά χάρη στην καταπληκτική φωτογραφία του Claudio Miranda και στην τρισδιάστατη τεχνολογία που εδώ, για πρώτη ίσως φορά, αποκτά
ουσιαστικό λόγο ύπαρξης. Το φιλμικό σύμπαν που στήνει ο Lee δεν ενδιαφέρεται να πείσει για την
αληθοφάνειά του. Πρόκειται για ένα απενοχοποιημένο παραμύθι που στοχεύει
κατευθείαν στην καρδιά, προτάσσοντας την ομορφιά πέρα και πάνω από κάθε
απαίτηση ρεαλισμού. Κι όταν το εικονοπλαστικό πανηγύρι λάβει τέλος, μέσα σε
μερικές φράσεις, ο κύριος Πι θα μας μιλήσει
την αλήθεια για το ψέμα που μας έδειξε
όλα τα προηγούμενα λεπτά. Η μόνη πραγματικότητα είναι το πεπερασμένο χρονικό
διάστημα που χωρίζει την πρώτη από την τελευταία μας ανάσα. Ο πόνος της
συνειδητοποίησης είναι αρκετά μεγάλος ώστε να γεννά την επιθυμία να στρέψουμε το
βλέμμα προς άλλες κατευθύνσεις. Οι ιστορίες, λοιπόν, υπάρχουν γιατί τις χρειαζόμαστε - γι'αυτό
και φτιάξαμε τις θρησκείες, τα παραμύθια, τη λογοτεχνία, το σινεμά. Κι ας αδυνατούν
να επιφέρουν την όποια οντολογική μεταβολή στο συλλογικό κι ατομικό μας
υπάρχειν. Αρκεί που, αν τιθασεύσουμε την τίγρη μέσα μας, θα μας φέρουν το χαμόγελο. Και την ανακούφιση
που έρχεται με αυτό.
Αχιλλέας Παπακωνσταντής
2 σχόλια:
Ωραίο κείμενο! Σύντομο και περιεκτικό. Επιτρέψτε μου επίσης να εκφράσω κι εγώ το θαυμασμό μου για τον Ang Lee, τον οποίο θεωρώ έναν από τους κορυφαίους εν ενεργεία δημιουργούς του κινηματογράφου.
Βασίλης Ν.
Καλησπέρα Βασίλη,
Ευχαριστώ πολύ για την επίσκεψη και τον καλό λόγο. Συμφωνώ απόλυτα για τον Ang Lee κι αρπάζω την ευκαιρία να επισημάνω την απουσία ουσιαστικής ανάλυσης του έργου του στην κινηματογραφική λογοτεχνία. Δεν είναι εύκολη υπόθεση άλλωστε.
Δημοσίευση σχολίου