Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2011

THE IDES OF MARCH (2011), του George Clooney


Το τεράστιο ζήτημα της ηθικής του σκανδάλου (στη θέση του οποίου, για ορισμένους εξ ημών, αρκεί μια καλοστημένη, χορταστική και πικάντικη σκανδαλολογία, πλήρως αναλογική με την κοινωνική θέση του βαλλόμενου στο κατηγορητήριο), μπορεί να είναι και η αποτελεσματικότερη εφαρμογή μιας αιώνιας διαλεκτικής, αμέτρητων παραμέτρων. Το σκάνδαλο δεν ψιθυρίζεται, αλλά κραυγάζει με όλους τους δυνατούς τρόπους. Το κοινωνικό στάτους το γιγαντώνει ή το συνθλίβει, εκμηδενίζοντας την αξία του στις συνειδήσεις και η εμετικά γενικευμένη έννοια που καλούμε σήμερα ως κοινή γνώμη αναλαμβάνει την επίδραση στην κοινωνία που από συγχυσμένη (που συγχέει, δηλαδή) οφείλει να συγχιστεί, καθώς η ταραχή και ο εκνευρισμός, είναι το όπλο της αυτοκριτικής των μικροαστών για την κατ’ εξακολούθηση εσφαλμένη τους ψήφο. Το σκάνδαλο είναι κυρίως εργασιακό, είναι η απάντηση στο προσωπείο του ιδανικού ηγέτη, του οικογενειάρχη διευθυντή, της ευγενούς ηθικής που διέπει το άτομο μπροστά στα σφραγισμένα μάτια ενός κόσμου που αρέσκεται στο να επινοεί. Το πολιτικό σκάνδαλο δε, η πιο αρρωστημένα ανισόρροπη αποθέωση της μικροαστικής ευχαρίστησης, είναι ο ιδανικός μοχλός που στα σάπια και τριτοκοσμικά κράτη εναλλάσσει εσαεί τη θλιβερή ανυπαρξία 2 κομμάτων στην εξουσία. Οι αποκαλύψεις σε ιδανικό timing, οι φήμες που οργιάζουν αλλά και μια σειρά αποκαλύψεων που θα όφειλαν να στείλουν κόσμο στην... κρεμάλα, απλώς γυρνάνε τη σελίδα εναλλάξ στο μονόφυλλο βιβλίο εξουσίας του εκάστοτε διπόλου, καθώς η μνήμη έχει προ πολλού εξαντληθεί, μαζί με την ηθική, την αξιοπρέπεια και την αξία. Όχι, δεν είναι κουτσομπολίστικη σκανδαλολογία η Siemens και το Βατοπέδι κι ας αντιμετωπίζεται ως τέτοια από τους μηχανισμούς της ενημέρωσης, ακριβώς τα φίλτρα που κατά παραγγελία θα διυλίσουν το συγχρονισμό της αποκάλυψης στην πάντοτε ελεγχόμενη οργή της μάζας. Μιας μάζας που ψέλλισε την ελπίδα της σε πρόσωπα ανελίξιμων σκουληκιών με χαρακτηρισμούς “ένας από εμάς”, στέλνοντας στον αγύριστο την έκφραση στο βασικότερο των σκανδάλων: το σεξουαλικό σκάνδαλο.

Ένα λεκιασμένο φόρεμα, πίσω στο 1998, έστειλε ένα ακόμη κάθαρμα (χαρακτηρισμός που φυσικά και δεν αποδίδεται λόγω 6-7 οικειοθελών ξενοπηδημάτων) σπίτι του, μαζί όμως με την ελπίδα της αλλαγής. Πάνω από μια δεκαετία αργότερα, η αποθέωση του ύψους της κοινωνικής πυραμίδας (ο επικεφαλής του ΔΝΤ και μια καμαριέρα), έστειλε το 50% της στήριξης ενός ολόκληρου λαού στο πρόσωπο ενός καπιταλιστή που θα έπρεπε να γυρνάει στομάχια στο άκουσμα του ονόματός του, στην ανυπαρξία, πριν φυσικά επανακάμψει, αφού όλα... κοπάζουν. Η υπερέκθεση και των δύο, μελετημένη κι αυτή σε βάθος από το επιστημονικά στημένο δίκτυο που λέγεται ΜΜΕ, αντέστρεψε με ευκολία το κλίμα ανάμεσα σε θύτη και θύμα ή μονοδρόμησε σε πρόσωπα την ευθύνη, προκειμένης της κομματικής εύνοιας. Η παραίτηση Καραμανλή δε σημαίνει πως, τη στιγμή που γράφεται αυτό το κείμενο, δεν οδεύουμε ακόμη και με τη μαθηματική ακρίβεια των δημοσκοπήσεων, σε μια νέα δεξιά κυβέρνηση. Η επανεκλογή ενός αλήτη εν μέσω της γενοκτονίας που εξελισσόταν δύο ηπείρους μακριά από τις ΗΠΑ, δε σήμαινε παρά την εναπόθεση της ελπίδας μιας γενιάς χαμένης από χέρι, στον πρώτο γιάπη του Χάρβαρντ, με μοναδικό κριτήριο το χρώμα του δέρματός του. Το Νόμπελ Ειρήνης έφερε φλας και πρωτοσέλιδα, αλλά δεν έφερε ούτε έναν στρατιώτη πίσω στην πατρίδα. Θα λέγαμε ούτε μισό, αλλά (και συγχωρέστε μας το μακάβριο λογοπαίγνιο) τέτοιους έφερε πολλούς.

Ο Τζορτζ Κλούνεϊ λοιπόν, έχοντας δηλώσει αλλά και αποδείξει πως ξέρει την πολιτική και τον ενδιαφέρει, παρότι δεν επιθυμεί να πολιτευθεί, γνωρίζει πολύ καλά και τον άλλο μηχανισμό του λαού: το σινεμά. Γνωρίζει πως να πειράξει ένα από τα, κατά τα λεγόμενα, ισχυρότερα πολιτικά θεατρικά κείμενα, φέρνοντάς το στα μέτρα του ίδιου. Δεν αποτελεί εξάλλου ευχάριστη έκπληξη εδώ και καιρό, αλλά μια σταθερή αξία δημιουργού, κι ας λοξοδρόμησε με το μέτριο Leatherheads, που ψάχνει κατά συρροή το ξάφνιασμα στα αραχνιασμένα θεματικά μοτίβα του αμερικανικού σινεμά. Επιλέγει ξανά το πολιτικό δράμα, χαμηλώνει τους τόνους και υπογραμμίζει τα κλειδιά ενός υποδειγματικού σεναρίου, στο οποίο έχει βάλει για τα καλά το χεράκι του. Κι αν σε κάποιους φανεί άτονη η πολιτική αντιπαράθεση ανάμεσα στους κορυφαίους ερμηνευτές που διαθέτει αυτή τη στιγμή το Χόλιγουντ (Τζορτζ Κλούνεϊ, Ράιαν Γκόσλινγκ, Πολ Τζιαμάτι, Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν), ας κλείσουν τα μάτια και ας αναλογιστούν πότε ήταν η τελευταία φορά που δεν έμπλεξε παραπατώντας, ένα πολιτικό θρίλερ χαρακτήρων σαν αυτό εδώ, σε αλληλοεπικαλυπτόμενα twist συνωμοσιών. Είναι η προσδοκία που γίνεται απογοήτευση, είναι η μάσκα της ψεύτικης εξουσίας, είναι το στυγνό πρόσωπο του συστήματος που μελετάται εδώ, χωρίς φτιασίδια, χωρίς ανοιχτά στόματα, χωρίς σκάνδαλα επί σκανδάλων, αλλά με ένα, μικρό, τόσο δα, σκάνδαλο, που η σεξουαλική του φύση και μόνο αρκεί για να το γιγαντώσει στα στόματα ενός έθνους, μιας γενιάς και μιας παγκόσμιας κοινωνίας κουτσομπολιού.

Πάνος Τράγος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου