« Αναρωτιέμαι τι θα έκανε ο κινηματογράφος χωρίς τον έρωτα... »
Alain Badiou
Όπως άλλωστε, εύλογα θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς τι θα έκαναν οι έρωτές μας χωρίς τον κινηματογράφο. Ένας φίλος αρέσκεται να επαναλαμβάνει πως μάθαμε να φιλάμε μέσα από τις ταινίες, πως το πρώτο φιλί που δώσαμε δεν ήταν παρά μια (αδέξια δίχως άλλο) προσπάθεια να γλιστρήσουμε στο δέρμα ενός Μπόγκαρτ, ενός Μπελμοντό, ενός Μαρσέλο, προκειμένου να κλέψουμε λίγο από τη γοητεία και την αυτοπεποίθησή τους – όπως τουλάχιστον τους ζήσαμε στην μεγάλη οθόνη. Όμως αυτή δεν είναι παρά μια πτυχή μιας μεγαλύτερης αλήθειας: στην πραγματικότητα, μάθαμε να ερωτευόμαστε μέσα από τις ταινίες.
Δηλαδή;
Μάθαμε και πιστέψαμε πως ο έρωτας δεν είναι ένα συμβόλαιο, μα ένα γεγονός. Κι όταν ο έρωτάς μας υποφέρει, όταν κάνουμε προσπάθειες να τον κρατήσουμε ζωντανό, εν τέλει δρούμε μάταια. Διότι ο έρωτας είναι πιο δυνατός από τη θέλησή μας, είναι κατά μία έννοια ένα νέο υποκείμενο. Κι αν μπορεί να σωθεί, τότε θα σωθεί από ένα γεγονός. Όπως συμβαίνει με το επί της οθόνης θαύμα εδώ:
Ο έρωτας, όπως κι ο κινηματογράφος, συνιστά την εισβολή του θαύματος στην ύπαρξή μας. Είναι το σύμβολο της ασυνέχειας στη ζωή. Το μεγάλο ερώτημα είναι το εξής: πώς θα μπορέσουμε να μετατρέψουμε την εισβολή, το θαύμα το ίδιο, σε διάρκεια; Πώς θα συνθέσουμε το νέο μέσα από τη διακοπή της προηγούμενης κατάστασης; Ο έρωτας, ο κινηματογράφος, η επανάσταση: ιδού τα κατά Badiou τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτού του προβλήματος.
Άλλωστε, ο κινηματογράφος της σιωπής ήταν και θα είναι πάντα ένα μεγάλο ερωτικό γεγονός. Έρωτας και κινηματογράφος: ιδού οι δύο μεγάλες τέχνες της σιωπής.
«Σας προτείνω έναν ορισμό του έρωτα: ‘Ο έρωτας είναι η σιωπή που έρχεται μετά από μία δήλωση.’ Λέμε ‘Σ’αγαπω΄και ύστερα δεν μπορούμε παρά να σωπάσουμε.»
'I have been wondering frequently of late
(But our beginnings never know our ends!)
Why we have not developed into friends.'
I feel like one who smiles, and turning shall remark
Suddenly, his expression in a glass.
My self-possession gutters; we are really in the dark.
'For everybody said so, all our friends,
They all were sure our feelings would relate
So closely! I myself can hardly understand.
We must leave it now to fate.
You will write, at any rate.
Perhaps it is not too late.
I shall sit here, serving tea to friends.'
And I must borrow every changing shape
To find expression... dance, dance
Like a dancing bear,
Cry like a parrot, chatter like an ape.
Let us take the air, in a tobacco trance -
Well! and what if she should die some afternoon,
Afternoon grey and smoky, evening yellow and rose;
Should die and leave me sitting pen in hand
With the smoke coming down above the housetops;
Doubtful, for a while
Not knowing what to feel or if I understand
Or whether wise or foolish, tardy or too soon...
Would she not have the advantage, after all?
This music is successful with a 'dying fall'
Now that we talk of dying -
And should I have the right to smile?
